Web güvenliği denildiğinde akla gelen en kritik saldırı türlerinden biri olan CSRF nedir sorusu, modern web uygulamalarını ilgilendiren önemli bir konudur. Açılımı **Cross Site Request Forgery** veya bazen **cross-site request forgery** olarak geçen bu saldırı türü, kullanıcıların bilgisi dışında işlem yapmalarını sağlar. Saldırgan, bir kullanıcının tarayıcısını kullanarak, daha önce oturum açılmış bir web sitesine kötü niyetli istekler gönderebilir. Kullanıcı farkında olmadan banka transferi yapabilir, profil bilgilerini değiştirebilir ya da önemli formları onaylayabilir.
—
## CSRF Nasıl Çalışır?
**Cross Site Request Forgery (CSRF)**, kullanıcının tarayıcısındaki aktif oturumları kötüye kullanarak, onun adına yetkisiz işlemler gerçekleştirmeyi hedefleyen bir saldırı türüdür. Bu saldırılar, kullanıcı farkında olmadan başka bir site üzerinden zararlı bir istek gönderdiğinde devreye girer. Tarayıcı, daha önce oturum açılmış bir siteye ait çerezleri otomatik olarak gönderdiği için, saldırganın oluşturduğu istek gerçek bir kullanıcıdan gelmiş gibi görünür.
### Tarayıcı İstekleri ve Oturum Yönetimi
CSRF saldırısının temelinde tarayıcıların request nedir mantığına göre çalışması yatar. Bir kullanıcı bir web sitesinde oturum açtığında, o siteye gönderilen her istek otomatik olarak oturum bilgilerini taşır. Saldırgan da tam olarak bu davranışı kullanarak, kullanıcının oturumunun açık olduğu bir siteye başka bir siteden csrf içeren bir istek gönderebilir.
### Kullanıcının Haberi Olmadan Gerçekleşen İstekler
CSRF attack, tamamen arka planda işler. Kullanıcı bağlantıya tıkladığında ya da sayfayı ziyaret ettiğinde, arka planda gizlenmiş bir form veya script, oturumu açık olan siteye istek gönderir. Kullanıcı bu işlemi başlattığını bilmeden işlem gerçekleşmiş olur.
### CSRF ile XSS (Cross Site Scripting) Arasındaki Farklar
Cross site scripting nedir sorusu ile csrf arasındaki farklar sıklıkla karıştırılır. XSS saldırılarında saldırgan, zararlı bir kodu doğrudan web sayfasına enjekte eder. CSRF ise kullanıcıyı kullanarak sunucuya zararlı istek gönderilmesini sağlar. Yani XSS, kullanıcıyı; CSRF ise sistemi hedef alır.
—
## CSRF Token Nedir ve Ne İşe Yarar?
CSRF saldırılarına karşı en etkili yöntemlerden biri, CSRF token kullanımıdır. Bu tokenlar, her form veya istek için sunucu tarafından üretilen, tahmin edilmesi zor ve kullanıcıya özel benzersiz anahtarlardır. Sistem, her gelen isteğin gerçekten yetkili kullanıcıya ait olup olmadığını anlamak için bu tokenları doğrular.
### CSRF Token’ın Yapısı ve Kullanımı
CSRF token, genellikle rastgele oluşturulan bir dizedir ve oturum bazlı olarak kullanıcının tarayıcısında saklanır. Web formu oluşturulurken bu token gizli bir alan olarak formun içine yerleştirilir. İstek sunucuya ulaştığında, hem sunucuda saklanan hem de formda gönderilen tokenlar karşılaştırılır.
### CSRF Koruması Nasıl Sağlanır?
CSRF-token mekanizması sadece token üretmekle kalmaz; aynı zamanda bu token’ı gelen her istekle birlikte kontrol eder. Özellikle oturum bazlı uygulamalarda, her form gönderimi ya da AJAX isteği sırasında token kontrol edilmelidir.
### Web Uygulamalarında CSRF Token Uygulamaları
Pek çok modern framework ve CMS, csrf token kullanımını zorunlu hale getirmiştir. Örneğin Django, Laravel, ASP.NET gibi platformlar, her formun içerisine otomatik olarak token yerleştirir. Ayrıca xsrf-token adında header tabanlı tokenlar da REST API’lerde kullanılır.
—
## CSRF Saldırılarına Karşı Alınabilecek Önlemler
CSRF saldırılarından korunmak için sadece token kullanmak yeterli değildir. Modern web uygulamaları, birden fazla güvenlik katmanıyla bu tür saldırılara karşı önlem almalıdır.
### Token Doğrulama ve Güvenli Form İşlemleri
Her form veya işlem için benzersiz bir csrf-token üretmek en temel güvenlik önlemidir. Bu token’lar sadece kullanıcının tarayıcısı ve sunucu arasında geçerli olmalı, her istekle birlikte doğrulanmalıdır.
### SameSite Cookie Ayarları ve Diğer Güvenlik Katmanları
Tarayıcıların sunduğu SameSite cookie özelliği, CSRF saldırılarına karşı ekstra bir güvenlik katmanı sağlar. Ek olarak, HTTPS zorunluluğu, CORS politikaları ve CAPTCHA kullanımı da saldırı yüzeyini azaltır.
### Güvenli Yazılım Geliştirme Pratikleri
CSRF ne demek ve bu tür saldırıların nasıl gerçekleştiğini bilmek, güvenli yazılım geliştirme sürecinin ilk adımıdır. Tüm formlarda token doğrulaması yapılmalı, kritik işlemler yalnızca POST metodu ile yapılmalı ve framework güvenlik ayarları aktif tutulmalıdır.
Web güvenliği denildiğinde akla gelen en kritik saldırı türlerinden biri olan CSRF, modern web uygulamalarını ilgilendiren önemli bir konudur. Açılımı Cross Site Request Forgery veya bazen cross-site request forgery olarak geçen bu saldırı türü, kullanıcıların bilgisi dışında işlem yapmalarını sağlar. Saldırgan, bir kullanıcının tarayıcısını kullanarak, daha önce oturum açılmış bir web sitesine kötü niyetli istekler gönderebilir. Kullanıcı farkında olmadan banka transferi yapabilir, profil bilgilerini değiştirebilir ya da önemli formları onaylayabilir. Bu nedenle, CSRF sadece bir yazılımcı problemi değil, kullanıcı güvenliğini doğrudan ilgilendiren bir risk unsurudur.
CSRF Nedir?
CSRF (Cross Site Request Forgery), bir kullanıcının daha önce oturum açtığı ve güvenilir kabul ettiği bir web sitesine, başka bir site üzerinden izinsiz istekler gönderilmesine neden olan bir siber saldırı türüdür. Bu saldırı, kullanıcının tarayıcısındaki oturum bilgilerini kötüye kullanarak, aslında kullanıcının kendisi tarafından yapılmamış bir işlemi, sanki o kullanıcı yapmış gibi web sunucusuna iletir.
Daha basit bir ifadeyle:
Kullanıcı, bankacılık ya da sosyal medya gibi bir platformda oturum açmışken, aynı tarayıcıda açık olan kötü niyetli bir web sitesi üzerinden o siteye farkında olmadan işlem yapılmasına sebep olur. Bu işlem, para transferi, şifre değişikliği, hesap silme gibi hassas işlemler olabilir.
CSRF saldırılarının en tehlikeli yanı, işlemlerin kullanıcının meşru oturumu üzerinden yapılmasıdır. Yani saldırı sırasında herhangi bir şüpheli oturum yaratılmaz; saldırgan, kurbanın mevcut oturumundan faydalanır. Bu da saldırının fark edilmesini zorlaştırır ve sonuçlarını çok daha kritik hale getirir.
CSRF Nasıl Çalışır?
Cross Site Request Forgery (CSRF), kullanıcının tarayıcısındaki aktif oturumları kötüye kullanarak, onun adına yetkisiz işlemler gerçekleştirmeyi hedefleyen bir siber saldırı türüdür. Bu siber saldırılar, kullanıcı farkında olmadan başka bir site üzerinden zararlı bir istek gönderdiğinde devreye girer. Tarayıcı, daha önce oturum açılmış bir siteye ait çerezleri otomatik olarak gönderdiği için, saldırganın oluşturduğu istek gerçek bir kullanıcıdan gelmiş gibi görünür. Böylece CSRF, görünüşte zararsız olan isteklerle kullanıcı hesabı üzerinden ciddi sonuçlar doğurabilir.
Tarayıcı İstekleri ve Oturum Yönetimi
CSRF saldırısının temelinde tarayıcıların request mantığına göre çalışması yatar. Bir kullanıcı bir web sitesinde oturum açtığında, o siteye gönderilen her istek otomatik olarak oturum bilgilerini (örneğin cookie’leri) taşır. Saldırgan da tam olarak bu davranışı kullanarak, kullanıcının oturumunun açık olduğu bir siteye başka bir siteden csrf içeren bir istek gönderebilir. Böylece kullanıcı hiç farkında olmadan, oturum bilgileri ile birlikte yetkili bir işlem gerçekleştirmiş olur.
Kullanıcının Haberi Olmadan Gerçekleşen İstekler
CSRF attack, tamamen arka planda işler. Saldırgan, bir e-posta, bir sosyal medya bağlantısı veya sahte bir web sayfası aracılığıyla kullanıcıyı tuzağa düşürür. Kullanıcı bağlantıya tıkladığında veya sayfayı ziyaret ettiğinde, arka planda gizlenmiş bir form ya da script aracılığıyla oturumu açık olan başka bir web sitesine istek gönderilir. Kullanıcı bu işlemi başlattığının farkında değildir. Bu tür saldırılar özellikle bankacılık ve sosyal medya platformlarında ciddi sonuçlara yol açabilir.
CSRF ile XSS (Cross Site Scripting) Arasındaki Farklar
Cross site scripting ile csrf arasındaki farklar sıklıkla karıştırılır. Her iki saldırı türü de kullanıcının tarayıcısını hedef alır; ancak yöntemleri ve amaçları farklıdır. XSS saldırılarında saldırgan, zararlı bir kodu doğrudan web sayfasına enjekte eder. Amaç genellikle kullanıcı bilgilerini çalmak veya tarayıcıda kötü amaçlı kod çalıştırmaktır. CSRF ise kullanıcıyı kullanarak sunucuya zararlı istek gönderilmesini sağlar. Yani XSS, kullanıcıyı hedef alırken; CSRF, sistemleri ve uygulama arka planlarını hedef alır.
CSRF Token Nedir ve Ne İşe Yarar?
CSRF saldırılarına karşı en etkili yöntemlerden biri, CSRF token kullanımıdır. Bu tokenlar, her form veya istek için sunucu tarafından üretilen, tahmin edilmesi zor ve kullanıcıya özel benzersiz a
nahtarlardır. Sistem, her gelen isteğin gerçekten yetkili kullanıcıya ait olup olmadığını anlamak için bu tokenları doğrular. Bu sayede, kötü niyetli bir siteden gelen istekler geçersiz sayılır. Peki bu csrf token nedir, nasıl yapılandırılır ve uygulamalarda nasıl kullanılır?
CSRF Token’ın Yapısı ve Kullanımı
CSRF token, genellikle rastgele oluşturulan bir dizedir ve oturum bazlı olarak kullanıcının tarayıcısında saklanır. Web formu oluşturulurken bu token gizli bir alan olarak formun içine yerleştirilir. İstek sunucuya ulaştığında, hem sunucuda saklanan hem de formda gönderilen tokenlar karşılaştırılır. Eğer eşleşme varsa işlem devam eder. Bu yapı sayesinde, dış kaynaklı istekler otomatik olarak reddedilir çünkü doğru xsrf-token bilgisine sahip olmaları mümkün değildir.
CSRF Koruması Nasıl Sağlanır?
CSRF-token mekanizması, sadece token üretmekle kalmaz; aynı zamanda bu token’ı gelen her istekle birlikte kontrol eder. Özellikle oturum bazlı uygulamalarda, her form gönderimi ya da AJAX isteği sırasında token kontrol edilmelidir. Eğer token eksik ya da yanlışsa, sunucu işlemi iptal eder. Bu sistem, csrf attack gibi tehditlere karşı oldukça etkili bir güvenlik duvarı görevi görür. Framework’ler bu yapıyı genellikle otomatik olarak sunar ancak uygulamaya özel ayarlamalar yapılması gerekebilir.
Web Uygulamalarında CSRF Token Uygulamaları
Pek çok modern framework ve CMS, csrf token kullanımını zorunlu hale getirmiştir. Örneğin Django, Laravel, ASP.NET gibi platformlar, her formun içerisine otomatik olarak token yerleştirir ve her gelen isteği bu token ile doğrular. Ayrıca xsrf-token adında header tabanlı tokenlar da REST API’lerde kullanılır. Bu yapılar sayesinde hem geleneksel formlarda hem de SPA (Single Page Application) yapılarında güvenli veri akışı sağlanır.
PSA teknoloji olarak IT danışmanlığı ile CSRF gibi siber saldırılara karşı sizin için koruma sağlıyoruz.
CSRF Saldırılarına Karşı Alınabilecek Önlemler
CSRF saldırılarından korunmak için sadece token kullanmak yeterli değildir. Modern web uygulamaları, birden fazla güvenlik katmanıyla bu tür saldırılara karşı önlem almalıdır. Özellikle kullanıcı oturumlarının aktif olduğu kritik işlemlerde, sistemin her gelen isteği titizlikle analiz etmesi gerekir. CSRF attack yalnızca form tabanlı değil, arka planda çalışan AJAX çağrıları üzerinden de gerçekleşebilir. Bu nedenle savunma yöntemleri çok yönlü olmalıdır.
Token Doğrulama ve Güvenli Form İşlemleri
İlk ve en temel güvenlik yöntemi, her form veya işlem için benzersiz bir csrf-token üretmektir. Bu token’lar, sadece kullanıcının tarayıcısı ve sunucu arasında geçerli olmalıdır. Her form gönderimi ya da AJAX isteği sırasında, sunucu bu xsrf-token‘ı kontrol ederek işlemin meşru olup olmadığını belirler. Ayrıca, token’ların süresinin sınırlandırılması ve her oturumda yeniden oluşturulması bilgi güvenliğini artırır.
SameSite Cookie Ayarları ve Diğer Güvenlik Katmanları
Tarayıcıların sunduğu SameSite cookie özelliği, CSRF saldırılarına karşı ekstra bir güvenlik katmanı sağlar. SameSite=Strict veya SameSite=Lax olarak ayarlanan çerezler, yalnızca aynı domain’den gelen isteklere cevap verir. Böylece üçüncü taraf sitelerden yapılan zararlı isteklerin sunucuya ulaşması engellenmiş olur. Ek olarak, HTTPS zorunluluğu, CORS politikaları ve CAPTCHA kullanımı da güvenliği güçlendirir.
Güvenli Yazılım Geliştirme Pratikleri
CSRF ne demek ve bu tür saldırıların nasıl gerçekleştiğini bilmek, güvenli yazılım geliştirme sürecinin ilk adımıdır. Yazılım geliştiriciler, form işlemlerinde token kontrolü yapmalı, tüm kritik işlemleri POST metoduyla sınırlamalı ve kullanıcıdan gelen her isteği doğrulamalıdır. Ayrıca, framework’lerin sunduğu güvenlik yapılarını aktif kullanmak ve güncel tutmak hayati öneme sahiptir. Güvenlik sadece token eklemekle değil, sistemin her bileşeninde “güvenli varsayım” ile hareket etmekle sağlanır.
Sıkça Sorulan Sorular
Bir CSRF saldırısı sırasında tarayıcı çerezleri nasıl kullanılır?
Tarayıcılar, daha önce oturum açılmış sitelere yapılan isteklerde çerezleri otomatik olarak gönderir. Bu davranış, saldırganın oluşturduğu sahte isteğin, meşru bir kullanıcıdan geliyor gibi görünmesini sağlar. Bu yüzden csrf saldırısı çoğunlukla kullanıcı farkında olmadan gerçekleşir.
CSRF nasıl çalışır ve request yapısı bu saldırılarda nasıl kullanılır?
CSRF nasıl çalışır sorusunun yanıtı, temel olarak HTTP request yapısına dayanır. Kullanıcının oturumu açıkken kötü amaçlı bir sayfa, hedef web sitesine otomatik bir POST isteği gönderir. İstek, geçerli oturumla birlikte işlenir ve işlem gerçekleşmiş olur.
CSRF saldırısı gerçek kullanıcı eylemleri gibi nasıl algılanır?
Cross site request forgery, hedef sunucuya yapılan istekleri, kullanıcının bilinçli olarak gerçekleştirdiği işlemler gibi gösterir. Oturum çerezi zaten geçerli olduğundan, saldırganın hazırladığı istek başarılı bir şekilde sunucu tarafından işlenir.
CSRF saldırısı için kullanıcıdan hangi tür etkileşimler gerekir?
Kullanıcının saldırıya uğraması için genellikle bir bağlantıya tıklaması, sahte bir formu ziyaret etmesi ya da zararlı bir iframe içeren sayfayı açması yeterlidir. Her ne kadar kullanıcı csrf attack sırasında aktif işlem yapmasa da, etkileşim istemsiz olarak gerçekleşmiş sayılır.